Yeni TTK ve Finansal Tablolar

05 Kasım 2011 by Volkan Kara

Açılış Bilançosu ve Yıl Sonu Finansal Tablolar

Geçtiğimiz günlerde yeni 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’na göre 2013 yılından itibaren tutulacak muhasebe defterleri ile ilgili bir yazı yazmıştım.

Yazı,  ticari defterlerin Türkiye Muhasebe standartları (TMS)’na uygun tutulacağı, defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin yeni TTK’na göre nasıl olacağı, ticari defterlerin tutulmasında uyulacak şekli kurallar hakkında idi.

Yukarıdaki hususlarda yeni Türk Ticaret Kanunu ilgili maddelerini incelemiştik.

Yazıyı okumak isterseniz lütfen burayı tıklayın.

 

 

Şimdi ise 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yıl  sonu finansal tablolar ve açılış bilançoları hakkındaki bazı maddeleri inceleyeceğiz.

Yıl sonunda çıkarılacak finansal tablolar ve açılış bilançosu 68 ila 81.maddelerle düzenlenmekte.

Tacirin finansal tablolarını düzenleme zorunluluğu 68. maddede belirtilmektedir.

Bu maddeye göre her tacir, ticari faaliyetinin başında ve faaliyet döneminin sonunda finansal tabloyu (yani sırasıyla açılış bilançosu ile yıllık bilanço) çıkarmak zorunda.

Bilanço ve Gelir Tablosu

Bilanço ve gelir tablosu yıl sonu finansal tablolarını oluşturmakta.

Ayrıca yeni 6102 sayılı TTK?nun 514.maddesi ile Türkiye Muhasebe Standartlarının bu konudaki hükümlerine uyulması gerekiyor.

514.maddeye göre anonim şirket yönetim kurulu, geçmiş hesap dönemine ait olan ve Türkiye Muhasebe Standartlarında öngörülen finansal tabloları ve eklerini, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporunu, bilanço gününü izleyen hesap dönemi ilk 3 ayı içinde hazırlayarak genel kurula sunar.

69.maddeye baktığımızda finansal tablolarının düzenlemeye ilişkin kurallarını görüyoruz.

Yıl sonu finansal tabloları, Türkiye Muhasebe Standartlarına uyularak düzenlenmek zorunda.

Finansal tablolar açık ve anlaşılır olmalı.

Düzenli bir işletme faaliyetinin gerekli kıldığı sürede çıkarılmalı.

70. madde finansal tabloların çıkarılacağı dil ve para birimi konusunda.

70. maddeye göre yıl sonu finansal tabloları, diğer kanunlarda yer alan istisnalar saklı olmak üzere Türkçe ve Türk Lirası ile düzenlenmek zorunda.

Tacir, yıl sonu finansal tablolarını tarih atarak imzalayacak (yeni 6102 sayılı TTK madde 71).

Karşılıklar ve Düzenleyici Hesaplar

Yine karşılıkların ayrılması (gerçekleşmesi şüpheli yükümlülük ve askıdaki işlemlerden doğabilecek muhtemel kayıplar) konusunda, Türkiye Muhasebe Standartlarında öngörülen kurallara uyulacağı 75. maddede ifade buluyor.

Dönem ayırıcı hesaplar uygulamasında da 76. Madde, Türkiye Muhasebe Standartlarının uygulanacağını belirtiyor.

Dönem ayırıcı hesaplar, bilanço gününden sonraki belirli bir sürede gider haline gelecek harcamalar ile gelir unsuru oluşturacak tahsilatlar.

Burada dönem ayırıcı hesapları şöyle tarif edebiliriz ; gelecek döneme ait olup ancak içinde bulunan dönemde peşin ödenen giderler ile ileriki dönemlerde ait olup fakat içinde bulunulan dönemde tahsil edilmiş gelirler dönem ayırıcı hesapları oluşturmakta.

Değerleme İlkeleri

Finansal tablolarda yer alan varlıklar ve borçların değerlemesinde ilkeler, Türkiye Muhasebe Standartlarında öngörülen ilkeler de dikkate alınarak uygulanacak.

Değerleme ilkeleri 78.maddede sayılmakta.

Bunlar ;

1.            Önceki dönemin kapanış bilançosundaki değerler ile faaliyet döneminin açılış bilançosu değerleri ayni olmalı.

2.            Değerlemede işletme faaliyetinin sürekliliğinden hareket edilir, fiili veya hukuki duruma aykırı olmadıkça.

3.            Varlıklar ve borçlar, teker teker bilanço kapanış gününde değerlendirilir.

4.            Bilanço gününe kadar doğmuş bulunan bütün muhtemel riskler ve zararlar, yıl sonu finansal tabloların düzenlenme tarihine kadar öğrenilmesi halinde dikkate alınır.

Kazançlar, bilanço günü itibariyle gerçekleşmeleri durumunda hesaba katılır.

Değerlemeye ilişkin farkların (olumlu ve olumsuz), dönem sonuçlarıyla ilişkilendirilmesi hususunda Türkiye Muhasebe Standartlarındaki esaslara uyulur.

Açılış bilançosu ve yıl sonu finansal tablolarını düzenleme yükümlülüğünü, düzenlemeye ilişkin kuralları, karşılıkları ve düzenleyici hesapları ve değerleme ilkelerini özet olarak yeni 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu açısından incelemiş olduk.

Muhasebe uygulayıcıları için çok önemli olan yeni Türk Ticaret Kanunu bilindiği gibi genel olarak 01.Temmuz 2012 tarihinde, TMS/TFRS?ye uygun raporlama açısından ise 01.Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe girecek.

Yürürlük tarihlerini göz önüne aldığımızda, muhasebecilerin TMS/TFRS uygulamasını öğrenmeleri açısından yeterli zamanlarının olduğunu ve bu zamanın konuyla ilgili eğitim süreci olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Volkan KARA

S. M. Mali Müşavir