Garanti giderleri

14 Haziran 2011 by Volkan Kara

Garanti Kapsamında Malzeme Giderleri Muhasebesi

Üretim ve satış yapan sanayii işletmelerinde satış sonrası hizmetlerinin önemi gittikçe artmaktadır. Günümüzde özellikle dayanıklı tüketim malları ve otomotiv sektöründe garanti süreleri bir yılın ötesine geçmekte, en az 2 yıl olarak verilmektedir.

Bu süreler içinde, ürünlerde oluşacak malzeme ve üretim kaynaklı hata ve kusurların giderilmesi, ya da bazı şartlar yerine getirilmek şartıyla ürünün değiştirilmesi işletmelerin sorumluluğunda olmaktadır.

Kalite maliyetlerinin sınıflandırılmasında dış başarısızlık içinde sayılan garanti giderleri, artık uzayan garanti süreleri çerçevesinde önemli bir kalitesizlik maliyeti olarak dikkat çekmektedir.

Satış Sonrası Hizmetleri

Sanayii işletmelerinde satış sonrası hizmetleri,  satış bölümü dışında ayrı bir bölüm olarak organize edilmektedir.  İşletmeler  tarafından  müşteriye  sunulan  satış  sonrası  tamir, bakım ve onarım hizmetleri,  yedek parça satışları bu bölüm tarafından yapılmaktadır.

Satış sonrası hizmetleri bölümü, ürün satışlarının yapıldığı coğrafya içinde uygun buldukları noktalarda servisler kurmakta, bunlar vasıtası ile satış sonrası hizmetlerini müşterinin ayağına kadar götürmektedirler.

Dolayısı ile bu bölüm önemli bir maliyet merkezi, gider yeri haline gelmekte. Bu çerçevede işletme maliyetleri artmaktadır. Günümüzde koşulsuz müşteri memnuniyeti politikası bu hizmeti zorunlu kılmaktadır.

İşletme kârlılığı açısından, satış sonrası hizmetlerinin maliyetini en aza indirmeye çalışma gayretleri, işletme yönetiminde önemli hedeflerden biri haline gelmektedir.

Kalite maliyetleri başlıklı yazımda da belirttiğim gibi kalite maliyetlerinin önemli ilk iki ayağı olan önleme ve değerlendirme faaliyetlerine verilecek önem garanti giderlerinin de düşmesini sağlayacaktır.

Yazıya ulaşmak için lütfen burayı tıklayın.

Garanti Kapsamında Bedelsiz Verilen Malzeme

Bu çerçevede satışı yapılmış, müşterinin kullanımında bulunan ürünlerde, malzeme kusuru nedeniyle yapılan malzeme değişimi giderlerinin muhasebeleştirilmesi konusu üzerinde durmak istiyorum.

Burada tekrar etmekte fayda var, bu değişim için kullanıcı (müşteri) hatası olmaması, hatanın üretim veya malzemeden kaynaklanması gerekmekte.

Garanti kapsamında müşteriye bedelsiz verilen bu hizmetlerin, bedelsiz olmasının nedeni ,  bu tür giderlerin bedelinin satış fiyatı içine konulmuş olduğu düşüncesinden kaynaklanmaktadır.

Dolayısı ile satış fiyatı ile bu hizmetin bedelinin alınmış olması, belirli şartlarla bu hizmetin bedelsiz olarak müşteriye verilmesini sağlamaktadır.

Ayrıca şunu da söylemek yanlış olmaz sanırım, bu hizmetin bedelsiz verilerek müşteriye ürünü satın aldıktan sonra en az kullanım maliyeti sağlanması satışların artışına olumlu etki ettiği de bir gerçektir.

Bedelsiz Malzemenin Muhasebeleştirilmesi

Önce şunu söylemek istiyorum, garanti giderlerinin faaliyet giderleri grubu altındaki “631 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri” hesabı altında muhasebeleştirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yani ilgili gider hesabından yansıtmalarla bu hesaba aktarılması gerektiğini düşünüyorum.

Çünkü neticede satışı takiben, satış sonrası oluşan bir gider olmakta. Yönetimi de giderleri “631 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri” hesabına alınan satış sonrası hizmetleri bölümünün sorumluluğundadır.

Satışı yapılmış olan bir ürün için belirlenen garanti süreleri içinde, garanti kapsamında herhangi bir malzemenin bedelsiz değiştirilmesi yapıldığında bu malzemeyi ;

“150 İlk Madde ve Malzeme” hesabından stok maliyeti ile çekerek, yani bu hesaba alacak kaydederek,

7/A seçeneğinİ dikkate aldığımızda “760 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri” hesabına,

borç kaydetmeli ve yansıtma hesapları ile de “631 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri” hesabına borç olarak aktarılmalıdır.

Böylece pazarlama, satış ve dağıtım giderleri altında garanti giderleri oluşturulacaktır.

Şimdi burada şöyle bir özellikli durumdan bahsetmek istiyorum. Yukarıdaki işlem klasik garanti kapsamında bir malzemeyi değiştirdiğimizde yapılacak işlem. Ancak işletmeler değiştirdiği hatalı malzemeyi geri alabilmekte ve bu malzemeyi kendileri inceleyerek hatanın/kusurun direkt malzemeden kaynaklanması halinde bu malzemeyi satın almış olduğu yan sanayiye iade ederek fatura edebilmektedir.

Bu durumda nasıl bir muhasebe işlemi yapabiliriz ?

Ben şöyle düşünüyorum ;

Garanti giderleri hesabına giren malzeme karşılığı olan hatalı malzeme geri aldığında, garanti giderlerinden yine yukarıda bahsettiğim stok maliyeti ile alacak verilerek çıkarılır ve “150 İlk Madde ve Malzeme” hesabına alınır.

İşletmenin malzeme üzerinde yapacağı çalışma ve analizlerden sonra verilecek karara göre nihai işlem yapılır.

Burada aşağıdaki iki karardan biri verilecektir.

Birincisi malzeme değişimin, ürünün üretimi sırasında oluşan hatadan yapıldığına karar verilmesi halinde bu malzemenin stok maliyeti gerçekten işletmenin garanti gideri olacaktır ve garanti giderleri hesabına alınacaktır.

İkincisi malzeme değişiminin, malzemenin kendisinden kaynaklandığı anlaşılması halinde bu malzeme satın alındığı yan sanayiye iade edilecek, fatura edilecektir.  Böylece işletme için bu malzeme maliyeti garanti gideri olmayacaktır.

Böylece garanti kapsamındaki malzeme değişiminin getirdiği gerçek garanti gideri hesaplarda görülebilecektir.

Burada dikkat edilmesi gerekecek konu, müşteriden geri alınan hatalı malzeme üzerinde yapılacak analiz çalışmalarının süratli yapılması ve özellikle yıl sonlarında dönem hesaplarını kapatmadan sonuçlandırılması gerektiğidir.

VOLKAN KARA

S.M.Mali Müşavir