İndirilemeyen Katma Değer Vergisi

03 Haziran 2013 by Volkan Kara

Her KDV İndirilemez

Muhasebeye gelen her faturadaki katma değer vergisinin indirilemeyeceğini muhasebecilerin biliyor olması gerektiğini söylemek yanlış olmaz herhalde, öyle değil mi?

 

Her muhasebecinin bildiği gibi, katma değer vergisi mükellefleri vergiye tabi işlemleri üzerinden hesapladıkları katma değer vergisinden, satın aldıkları mal ve hizmet (gerek yurt içi gerekse yurt dışından) üzerinden hesaplanarak ödedikleri katma değer vergisini indirmekteler.

 

Bu konuda Katma Değer Vergisi Kanunu 29.ncu madde 1.nci fıkrasına bakmak gerekiyor.

29/1.nci maddeye göre;

 

Bunun için tekdüzen hesap planında, hesaplanan ve indirilen KDV için kullanılan hesapları şöyle sıralamak istiyorum;

191 İndirilecek Katma Değer Vergisi

192 Diğer Katma Değer Vergisi

391 Hesaplanan KDV

392. Diğer KDV

191 İndirilecek Katma Değer Vergisi hesabı; mükelleflerin satın aldıkları her türlü mal ve hizmet için satıcıya ödediği ve fatura, serbest meslek makbuzu gibi belgelerde gösterilen katma değer vergisinin kaydedildiği hesaptır.

192 Diğer Katma Dergisi hesabı; iade edilmesi gereken katma değer vergisinin takip edildiği hesaptır. Örnek vermek gerekirse, ihraç kaydıyla teslim yapan mükellefler bu hesabı kullanır. İhraç kaydıyla teslim yapan mükellef hesapladığı ve tahsil etmediği katma değer vergisine tecil-terkin işlemi uygulamak ya da nakten iade veya başka bir vergi borcuna mahsup işlemi için bu hesabı çalıştırabilir.

391 Hesaplanan KDV hesabı; Teslim edilen mal ve hizmet için hesaplanan katma değer vergisinin izlendiği hesaptır.

392 Diğer KDV hesabı; Tek düzen hesap planında bu hesabın açıklaması şöyle;“Bu hesap; teşvikli yatırım mallarının ithalinden doğan ve ertelenen Katma Değer Vergisi ve ihraç kaydiyle satış nedeniyle ertelenen ve terkin edilecek Katma Değer Vergisi gibi ihtiyaca göre bölümlenir.“

Muhasebede sadece hesaplanan ve indirilen katma değer vergisi için kullanılan hesaplara kısaca baktıktan sonra konumuz olan indirilemeyecek katma değer vergisine devam edelim.

 

İndirilemeyecek Katma Değer Vergileri Nelerdir?

İndirilemeyen katma değer vergisi için Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 30.ncu maddesine bakmak gerekiyor.

Bu maddede hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyecek katma değer vergileri sıralanmakta.

Katma Değer Vergisi Kanunu 30.ncu maddesine göre indirilemeyecek vergiler şöyle ;

 

İndirilemeyen Katma Değer Vergisi Ne Olacak?

Yukarıda sıralanmış olan ve mükelleflerce yüklenilmiş olan katma değer vergilerinin indirim konusu yapılması mümkün değil.

İndirilemeyen bu katma değer vergilerinin, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları çerçevesinde gider veya maliyet unsuru olarak (işin mahiyeti dikkate alınarak) muhasebe kaydı yapılabilir.

Ancak muhasebeci olarak burada dikkat edilmesi gereken, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunları açısından indirimi kabul edilmeyen giderler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin ne olacağıdır.

İndirimi kabul edilmeyen giderler için yüklenilen katma değer vergisi de kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınmak, yani muhasebeleştirilmek zorundadır.

Zayi Malların İndirilen KDV’si

Burada bir noktaya dikkat çekmek istiyorum, katma değer vergisi daha evvel indirilmiş olan fakat daha sonra zayi olan mallarda durum ne olacak? Malın zayi olması nedeniyle daha önce indirilmiş katma değer vergisi indirilemeyecek hale dönüşmektedir. Bu durumda bu verginin indirilemeyecek hale dönüştüğü vergilendirme döneminde 1 No.lu KDV Beyannamesinin “İlave Edilecek KDV” satırında alınarak indirim hesaplarından çıkarılmalıdır.

Bu konuda, 60 no.lu Katma Değer Vergisi Sirküleri’nin 8.1.5.nci bölümüne bakılabilir.

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nca yayınlanmış, 23/06/2010 tarihli ve 57 no.lu, konusu ” İndirilemeyecek katma değer vergisi “ olan Katma Değer Vergisi Sirküleri’nde de çok detaylı bilgiler bulunmaktadır.

Hurda Sabit Kıymetlerde KDV’nin İndirim Hesaplarından Çıkarılması

Şimdi burada bir makaleden bahsetmek istiyorum, çünkü aydınlatıcı ve bilgilendirici bir makale…

Dünya gazetesinde yayınlanan 30.05.2013 tarihinde “İtfa Süresi Dolmuş Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Hurda Olarak…” başlıklı, Akif Akarca, Dr.Mehmet Şafak makalesi.

Makalede bir özelgeden bahsedilmekte, bu özelgeden şunu anlıyorum;Yıpranmış, demode olmuş, çalışma imkânı kalmamış makine ve ekipmanların tamir ve bakımı sonrası üretim amaçlı kullanılamayacak durumda olması halinde bunların satışının hurda teslimi sayılarak katma değer vergisinden istisna tutulabileceği, fakat tamir bakımdan sonra kendi işlevini yerine getirmesi mümkün ise bu makine ve ekipmanların hurda olarak kabul edilmesi mümkün olmayacağından tesliminde genel esaslara göre katma değer vergisi uygulanması gerektiği.

Gelir İdaresi Başkanlığı İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen Özelge’nin tarih ve no.su şöyle ; 30.12.2012 -B.07.1.GİB.4.35.17.01-35-02-97

Makaleye göre ;

 

Ve şöyle bir kanaate varılmaktadır;

 

Şahsen bir muhasebeci gözüyle oldukça bilgilendirici (tabii ki yazarların kendi yorumları olarak) bulduğum makaleyi okumak için burayı tıklayabilirsiniz…

 

VOLKAN KARA

S. M. Mali Müşavir