Muhasebeci Gözüyle İşletme Sermayesi -1
İşletme Sermayesi
Yine iki bölümlük bir yazı ile özellikle finans yöneticilerinin yönetim sorumluluğunda olan ve işletmeler için hayati öneme sahip işletme sermayesi hakkında görüşlerimi sunmak istiyorum.
Muhasebe mesleğine gönül vermiş olan arkadaşlarımızın da konuyu ilginç bularak bu iki bölümlük yazıyı okuyacaklarını umuyorum.
Kanaatime göre işletmelerin hayatı üç aşamadan oluşmaktadır.
Birinci aşama, müteşebbislerin işletme yatırımını plânlaması, yani yatırımın fizibilite dönemi.
İkinci aşama, plânlanan ve kararı verilen yatırımın yapılması ve sonunda fiziki olarak işletmenin ortaya çıkması.
Üçüncü aşama ise, yatırımı tamamlanan işletmenin faaliyete geçmesi.
Faaliyete geçmekten kastımı kısaca şöyle tarif etmek istiyorum ; üretim için gerekli malzeme ve işçiliğin sağlanması, üretimin yapılması ve ürün satışlarının başlaması.
İşte bu üçüncü aşamada işletme için “İşletme Sermayesi“ ihtiyacı ortaya çıkmaktadır.
İşletme sermayesini öz olarak tarif etmek gerekirse ; işletme faaliyetleri için gerekli ve kısa sürede paraya çevrilebilme kabiliyeti olan varlıklar diyebiliriz.
Literatürde işletme sermayesi, brüt ve net işletme sermayesi olarak ikiye ayrılmaktadır.
Brüt işletme sermayesi, işletmenin bir yıl içinde veya bir faaliyet dönemi içinde paraya dönüşme kabiliyeti olan ve bilançonun aktifinde bulunan dönen varlıklardır.
Net işletme sermayesi, brüt işletme sermayesinden işletmenin bir yıl içinde veya bir faaliyet dönemi içinde vadesi gelecek borçların, yani kısa vadeli yabancı kaynakların düşülmesinden sonra kalan net değerdir.
Net işletme sermayesinin formülünü şöyle gösterebiliriz ;
Net işletme sermayesi = Dönen varlıklar ? Kısa vadeli yabancı kaynaklar
Kaynaklar
İşletme sermayesinin kaynakları.
İşletme sermayesinin işletme içinden ve işletme dışından olmak üzere iki kaynağı bulunmaktadır.
İşletme içi kaynaklar nelerdir diye baktığımızda ; işletmenin faaliyetleri sonucu elde ettiği dağıtılmamış kârları, yedek akçeleri, amortismanları, fon çıkışı olmadan ayrılan karşılıkları (mesela şüpheli alacak karşılığı) kaynak olarak sıralayabiliriz.
Dış kaynaklar nelerdir sorusuna ise, işletme dışındaki yabancı kaynaklardan (hemen aklıma gelen bankalar) sağlanan ve bir yıl içinde veya faaliyet dönemi içinde ödenecek olan fonlar olarak cevap verebiliriz.
İşletme Sermayesi Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar
İşletme yönetiminin, öncelikle finansal yöneticilerin (yoksa muhasebe yöneticileri) dış kaynak kullanımında göz önüne aldıkları hususlar vardır.
Özet olarak birkaçını sıralayalım ;
Bu bölümde işletme sermayesi nedir, kaynakları nelerdir, kaynak kullanımında nelere dikkat edilmektedir, kısaca incelemiş olduk.
Yazının ikinci bölümünde, işletme sermayesinin bilançodaki yerinden, rasyolardan ve işletme sermayesinin yetersiz olmasına neden olan durumlardan bahsederek konuyu tamamlamaya çalışacağım.
VOLKAN KARA
S. M. Mali Müşavir
Son Yorumlar