Hamiline Pay Senetlerinin Bastırılması Zorunlu

15 Kasım 2012 by Volkan Kara

Anonim Şirket Hamiline Pay Senetleri

Hamiline Yazılı Pay Senetleri Bastırılmak Zorunda

Bu kısa yazımda Anonim şirketlerin çıkardığı hamiline yazılı hisse senetlerinin, tamamının ödenmiş olmasından belli bir süre sonra bastırılması zorunluluğundan bahsedeceğim.

Şirketlerde hisse senetleri işlemlerinin takip edilmesi, bastırılması, kâr payı dağıtılması, saklanması gibi konularının genellikle muhasebe tarafından yapıldığını düşündüğüm için bu yazının muhasebeciler tarafından ilgiyle okunacağını zannediyorum.

Eski 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu  409 ncu maddesinde, hisse senetlerinin hamiline veya nama yazılı olacağı yazıyordu.

Yeni 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 484 ncü madde 1 nci fıkrasında ise pay senetlerinin hamiline veya nama yazıl olacağı yazmakta.

Yani yeni Türk Ticaret Kanunu ile artık hisse senetlerini değil, pay senetlerini konuşacağız demek oluyor.

Yeni Türk Ticaret Kanunu?nda hisse senetleri ifadesi yerine pay senetleri ifadesi kullanılıyor.

Eski ticaret kanununda hisse senetlerinin bastırılması için herhangi bir zaman şartı yoktu. Şirketler hisse senetleri bastırmak yerine ilmühaberler çıkararak hisse senedi çıkarma külfetinden kurtuluyorlardı.

Aslında hisse senedi çıkarmanın külfet değil bir avantaj olduğunu söylemek gerekiyor.

Şimdi yeni 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu?nda pay senetlerinin bastırılması ile ilgili 486 ncı maddenin 2 no.lu fıkrasını buraya almak istiyorum ;

Hamiline Pay Senetlerini Bastırmak Bir Zorunluluk

Hisse senetleri yerine pay senetleri diyeceğiz.

Evet, yukarıya aldığım 486 ncı madde 2 nci fıkranın birinci cümlesinden anlaşılacağı gibi, hamiline yazılı hisse senetlerinin, ya da yeni Türk Ticaret Kanunu ifadesiyle pay senetlerinin, pay bedelinin tamamen ödenmesi tarihinden itibaren üç ay içinde bastırılarak pay sahiplerine dağıtılması gerekiyor.

Hamiline pay senetlerinin bastırılmasıyla ilgili kararı, Anonim şirket yönetim kurulunun tescil ve ilan ettirmesi gerekiyor.

Bir ayrıntı, pay senetlerinin bastırılması için verilen bu üç aylık zaman zarfında ilmühaber çıkarılması da mümkün. Yani bu üç ay içinde pay senetleri bastırılıncaya kadar ilmühaber bastırılabilir. Ancak ilmühaberlere nama yazılı pay senetleriyle ilgili hükümler uygulanır.

Şimdi burada aklıma bir kaç soru geliyor.

-          Hamiline hisse senedi bastırılma zorunluluğu, yeni Türk Ticaret Kanunu?nun yürürlük tarihi olan 01 Temmuz 2012 tarihinden sonra kurulan /kurulacak şirketler için mi zorunlu ?

-          Yürürlük tarihinden önce kurulan şirketlerin, bedeli tamamen ödenmiş hamiline yazılı payları için bu üç aylık süre hangi tarihten itibaren başlıyor?

-          Ya da kanunun yürürlük tarihinden daha önce kurulmuş bu şirketler için sadece sermaye artırımlarında mı uygulanacak?

Pay Senetleri Bastırılmazsa Ne Olur ?

Peki hamiline pay senetleri bastırılmazsa yeni Türk Ticaret Kanunu?nda herhangi bir cezai sorumluluk var mı ?

Kanunun suçlar ve cezaları gösteren 562 nci maddesinde, hamiline pay senetlerinin bastırılmasını konu edinen 486/2 nci maddeyle ilgili bir ceza yok yanılmıyorsam.

Ancak 553 ncü maddeye göre kurucular, yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve tasfiye memurları kanundan doğan yükümlülüklerini ihlal etmeleri halinde şirkete, pay sahiplerine ve şirket alacaklılarına verdikleri zarardan sorumlular.

Bu çerçeveden baktığımızda pay senetlerinin bastırılmaması nedeniyle ortaklar bir zarara uğrarsa, yönetim kuruluna ve şirkete karşı dava açmalarının mümkün olabileceğini düşünüyorum.

Muhasebeci arkadaşlarımın bir yorumu olursa paylaşmalarını rica ediyorum.

Başka bir yazıda buluşmak üzere hoşçakalın..

VOLKAN KARA

S. M. Mali Müşavir