Yönetim Muhasebesinin Önemi-1
Yönetime Yardımcı Olan Yönetim Muhasebesi
Muhasebenin Uzmanlık Bölümleri
Her muhasebeci bilir, çağımızda muhasebenin çok önemli fonksiyonları ya da görevleri bulunmakta.
Bir zamanlar muhasebenin görevi olarak sadece işletmenin vergisel durumunu ortaya çıkarmak ve muhasebe kayıtlarını tutmak olduğu düşünülüyordu.
Ancak bugün, gelişen muhasebenin önemli fonksiyonlara sahip olduğu anlaşılmıştır.
Bu fonksiyonları hemen kuşbakışı sıralayabiliriz;
- İşletmelerin gerçek mali durumunu (muhasebe standartlarını hatırlatmak isterim) ortaya çıkarmak,
- Gerek devlete gerekse diğer 3 ncü taraflara doğru mali bilgileri sunmak,
- İşletmenin yönetici ve sahiplerine isabetli mali kararlar almasına yardımcı olmak,
- İşletmenin gelecekte plânladığı faaliyetlerin mali tahminlerini yapmak gibi çok önemli fonksiyonlara sahiptir.
Bu çerçeveden baktığımızda muhasebenin üç temel uzmanlık alanı olduğunu söyleyebiliriz.
Bu uzmanlık alanlarını ;
- Finansal muhasebe,
- Yönetim muhasebesi, olarak isimlendirebiliriz.
Finansal muhasebeyi kısa olarak şöyle tarif edebiliriz; İşletmenin geçmiş faaliyetlerini belgelere dayandırarak, vergi yasalarına ve ticaret kanununa göre tutulması gereken muhasebe defterlerine kayıtlarını yapmak, işletmenin gerek vergisel işlemlerini gerekse diğer 3 ncü taraflarla olan borç alacak ilişkilerini takip etmektir.
Maliyet muhasebesini de şöyle özetleyebiliriz; İşletmede üretilen ürün veya hizmetlerinin toplam ve birim maliyetlerini, gider çeşitleri, gider yerlerini kullanarak hesaplamak. Satılan malların ve stokların maliyetlerini belirlemek, ürün veya hizmetlerin satış fiyatlarının belirlenmesi için gerekli bilgi ve raporları ve muhasebe kayıtlarını düzenlemek. Yönetim muhasebesinin kullanacağı bilgileri verebilecek maliyet sistemi ve kayıt düzenini oluşturmak.
Karar Alma Verilerini Sunan Uzmanlık Alanı; Yönetim Muhasebesi
Yukarıda muhasebenin fonksiyonlarını sayarken, “işletmenin yönetici ve sahiplerine isabetli mali kararlar almasına yardımcı olmak, işletmenin gelecekte plânladığı faaliyetlerin mali tahminlerini yapmak” tan bahsetmiştim.
İşte burada muhasebenin bir uzmanlık alanı olan “Yönetim Muhasebesi” devreye girmekte.
Hepimiz biliyoruz ki, zaman zaman ekonomik krizler yaşanmakta, ekonomik krizlerde yöneticilerin alacağı isabetli kararlar sayesinde işletmeler ayakta kalabilmekte ve krizi en az zarar görerek atlatmaya çalışmaktadır.
İşletme yöneticilerinin doğru karar verebilmesi için işletme faaliyetlerinin mali yapısı hakkında doğru bilgilere sahip olması gerekmekte olduğuna şüphe yoktur herhalde?
Evet, burada yönetim muhasebesi önemli rol oynamakta, işletme yönetimine (burada karar alma yetkisi olan üst yönetimi kastediyorum) karar almada kullanacakları doğru bilgileri hazırlayan ve raporlayan bir muhasebe uzmanlık alanı olarak ortaya çıkmaktadır.
Yönetim muhasebesinin görevi sadece bu değil, işletmenin gelecek dönemlerdeki faaliyetlerini mali olarak planlayarak tahmin etmek, ya da başka bir ifadeyle işletme bütçelerini hazırlamak, tahmini faaliyet bütçelerini ve neticelerini bir raporla yönetime sunmanın da görevlerinden olduğunu söylemek istiyorum.
Bunun dışında işletme yöneticilerinin gerek kısa, gerekse uzun dönemler içinde çıkacak fırsatları değerlendirmek, stratejik kararlar almasında yardımcı olmak üzere bilgi hazırlamak da görevlerindendir.
- Normal satışların dışında çıkabilecek bir fırsat siparişini almak ya da almamak kararını vermek,
- İşletmenin yapmayı düşündüğü yatırımlarla ilgili mali projeler hazırlamak,
- İşletme için gerekli bir makine-teçhizatı üretmek ya da satın almak kararını vermek,
- Üretilen birden fazla ürünlerin içinde zarar eden ürünün üretiminden vazgeçme ya da vazgeçmeme kararını vermek,
gibi konularda karar alıcılara yeterli bilgi raporlarını sunmak.
Burada şunu da hatırlatmak istiyorum, Yönetim Muhasebesi hazırlayacağı tüm raporlarda kullanacağı gerçekleşmiş bilgileri Maliyet Muhasebesi’nden alacaktır.
Bu bakımdan Yönetim Muhasebesi ile Maliyet Muhasebesi ilişkilerini, birbirinin devamı şeklinde düşünmek gerekir.
Bu yazımı burada sona erdiriyorum, konunun devamı olacak ikinci yazımda Yönetim Muhasebesi’nin işletme yöneticilerine karar vermede nasıl yardımcı olduğunu bir örnekle açıklamaya çalışacağım.
Konunun ikinci bölümü olacak gelecek yazıda buluşmak üzere muhasebeci arkadaşlarıma hoşçakalın diyorum.
VOLKAN KARA
S. M. Mali Müşavir
Son Yorumlar