muhasebe, maliyet, yönetim, işletme bütçesi, muhasebe standartları

Üretim İşletmelerinde Satış İadesi -1

18 Aralık 2011 by

Üretim İşletmelerinde Satış İadesi  -1

Satıştan İadeler

Bu iki bölümlük yazı dizisinde, üretim işletmelerinin gerçekleştirdikleri üretimi satmalarının ardından kendilerine yapılan ürün iadelerin nasıl muhasebeleştirilmesi  gerektiğini  incelemeye çalışacağım.

Konuya ticari işletmeler açısından değil, üretim işletmeleri açısından bakıyorum.

Bu açıdan önce üretim maliyetlerinin, ürünlerin satışlarının muhasebe işlemlerini incelemeye çalışacağım.

Ardından yazı dizisinin ikinci bölümünde iadenin yapıldığı zamana göre yapılması gereken muhasebe kayıtlarına bakacağız.

Üretim İşletmelerinde Satışlar Muhasebesi

Asıl konumuz olan satıştan iadeyi incelemeye başlamadan önce, satışların ve maliyetlerinin muhasebe kayıtlarını şöyle bir hatırlayalım.

Üretim maliyeti ve satışlar için Tek Düzen Hesap Planı’na göre yapılacak kayıtlara bakalım.

Bildiğimiz gibi 7/A seçeneğine göre üretim işletmelerinde maliyet giderleri ,

-          710. Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri,

-          720. Direkt İşçilik Giderleri Hesabı,

-          730. Genel Üretim Giderleri,

hesaplarında toplanır.

Maliyet dönemleri  sonunda  da (genellikle aylık) yansıtma hesapları kullanılmak suretiyle “151. Yarı Mamuller-Üretim” hesabına aktarılır.

Yarı mamuller-Üretim hesabının borçlandırılmasıyla bu hesaba aktarılmış olan malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderlerinden, üretimi tamamlanmış yani tam mamul haline gelerek işletmenin ürün ambarlarına  alınmış olan ürünlere tekabül eden tutarı “151.Yarı Mamuller-Üretim Hesabı”na alacak, “152.Mamuller” hesabına borç verilmek suretiyle satışa hazır olan stokların izlendiği hesaba alınmış olur.

“151.Yarı Mamuller Üretim” hesabında henüz üretimi tamamlanarak tam mamul haline gelmemiş ürünlere ait giderler, yani yarı mamullerin maliyeti kalır.

Iade Üretim İşletmelerinde Satış İadesi   1

Ürün satışlarının muhasebe kayıtları

Stoklarda bulunan ürünlerin satılması halinde de “152.Mamuller” hesabından çıkarılan ürün maliyeti, bir gelir tablosu hesabı olan “620. Satılan Mamuller Maliyeti” hesabına borç olarak aktarılır.

Satılan ürünler için tanzim edilen fatura tutarı (KDV hariç satış tutarı) ise, “600. Yurtiçi Satışlar” veya ihracat ise “601.Yurtdışı Satışlar” hesabına alacak olarak muhasebe kaydı yapılır.

Evet buraya kadar ürün maliyetlerinin oluşması, stoklara alınması ve satılması durumunda yapılacak muhasebe kayıtlarını kısaca hatırlamış olduk.

 

Üretim İşletmelerinde Satış İadesi

Şimdi üretim işletmelerinde satılan ürünün iade olması halinde yapılacak işlemler nasıl olmalı, onu inceleyelim.

Üretim işletmelerinde iadenin kaynağı olarak iki alıcı bulunmakta,  birincisi işletmenin ürünlerini satan bayii, diğeri ise ürünü son satın alan tüketici.

Bayiinin ürünü iade etmesi halinde, bayii doğal olarak, mal bedeli ve KDV’den oluşan iade faturası düzenleyecek.

Burada normal prosedür olan, ürün iadesinde irsaliye düzenlenmesi gerektiği ve iade faturası üzerinde hangi satış faturasının iadesi olduğunu gösteren açıklamaların yazılması faydalı olacaktır.

Ürünü tüketicinin iade etmesi halinde ise durum biraz daha ayrıntılı.

Tüketiciye KDV dahil bedel iade edilirken işletme tarafından bir gider pusulası düzenlenecek, KDV gider pusulasında satış bedelinden ayrıca gösterilecek. Ve bu KDV indirim konusu yapılabilecek.

İade sırasında ürünün KDV oranı değişmiş ise iadenin KDV oranı, ürünün işletmeden satışı sırasında faturasındaki KDV oranı olması gerekir. Çünkü ilk teslimin yapıldığı KDV oranı bu ürünün iadesinde de geçerli oran olacaktır.

Ayrıca tüketiciden bu ürüne ait belgeler (satış faturası veya benzeri belge) geri alınarak gider pusulası yanında muhafaza edilecektir.

Tabii burada, tüketicinin satın alma faturasını veya benzeri belgeyi verememesi bir sorun olabilmekte. Bu durumda gider pusulasında tüketicinin alış belgelerini ibraz edemediği açık olarak yazılmalı.

İki bölümlük yazı dizisinin birinci bölümünü burada bitiriyorum. İkinci bölümde satıştan iadelerin zamanına göre nasıl muhasebe kayıtları yapılması gerektiği konusuna bakacağız.

Muhasebeci (özellikle bu mesleğin daha başlarında olan genç muhasebeci) arkadaşlarımızın ikinci bölümü de ilgiyle okuyacaklarını tahmin ediyorum.

VOLKAN KARA

S. M. Mali Müşavir

 Üretim İşletmelerinde Satış İadesi   1

Volkan Kara Üretim İşletmelerinde Satış İadesi   1

Volkan Kara

Giresun'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini burada tamamladı. Yüksek öğrenimi İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde yaptı, yine Akademi'ye bağlı Muhasebe Enstitüsü'nde "Lisansüstü Muhasebe Uzmanlığı" eğitimi aldı. 25 yıldan fazla sanayii şirketlerinde Muhasebe ve Mali İşler Yöneticiliği yaptı. Çeşitli eğitim sertifikaları yanında, mesleğinin gerektirdiği S. M. Mali Müşavir ruhsatı bulunmaktadır.

More Posts

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*

Şu HTML etiketlerini ve özelliklerini kullanabilirsiniz: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>

Content Protected Using Blog Protector By: PcDrome.
Önceki yazıyı okuyun:
Sütün faydaları
Muhasebecilere Bir Sağlık Önerisi

Kıymetli Bir Besin Maddesi Bugün bir sağlık haberini yazmak istiyorum. Haberin konusu süt, sütün faydaları… Güncel ve hemen herkesi ilgilendirdiğini...

Kapat